شناخت دره‌ی سیلیکون
گوشی یا لپ تاپی که با آن در حال خواندن این مقاله هستید، در سیلیکون ولی ساخته شده است. ممکن است کارخانه ای در چین یا تایوان آن را تولید کرده باشد اما ایده و بنیان گذاران آن در بهشت کارآفرینی زندگی کرده اند.
در این نوشته سفری کوتاه به دره ی سیلیکون خواهیم داشت. راهنمایان ما در این سفر سه ایرانی هستند که به جای ما به دره ی سیلیکون رفته اند و سوغاتشان را در قالب یک کتاب به دست مان رسانده اند. کتاب «شناخت دره‌ی سیلیکون» را یحیی تابش، محمد مروتی و محمد اکبرپور نوشتند و فروردین ۹۴ (ناشر) چاپ کرده است. محمد مروتی و محمد اکبرپور خودشان چندسالی در سیلیکون ولی بوده اند و با فضا آشنا هستند. هر دو دانشجوی دکتری اقتصاد هستند و در شریف درس خوانده اند. البته ایده ی کتاب را هم محمد مروتی داده است.
من سعی کرده ام در این نوشته مروری بر کتاب داشته باشم تا بهشت کارآفرینان را بهتر بشناسیم. این نوشته به شما کمک می کند که تصمیم بگیرید کتاب را بخوانید یا نه.
سیلیکون ولی آمریکا مرکز نوآوری دنیا است.
به مرکز نوآوری دنیا خوش آمدید
دره‌ی سانتاکلارا در جنوب سانفرانسیسکو در کالیفرنیای شمالی به دره سیلیکون مشهور است. این نام‌گذاری به این جهت است که این ناحیه به مرکز نوآوری و تولید تراشه های سیلیکونی تبدیل شد .
داستان از دو دانشجوی دکتری شروع می شود. هیولیت و پاکارد دستاورد دانشجوی (رشته) دانشگاه استنفورد بودند که آمدند به این دره و تلاش کردند رساله‌ی دکتریشان درباره طرح تولید یک نوسان‌سنج را تجاری کنند. آنها کارشان را سال ۱۹۶۸ آغاز کردند و ده سال طول کشید که موفق شدند و رهبری بازار تجهیزات کامپیوتر را به دست آوردند. این تجارت بعدها بزرگ و بزرگ‌تر شد و شد شرکت HP. نام شرکت هم برگرفته از نام بنیان گذاران شرکت است) Hewlett-Packard)
یکی از مشوقان این دانشجویان فردریک ترومن بود؛ استاد و رئیس دانشکده‌ی مهندسی کامپیوتر دانشگاه استفنورد. او مثل یک پدر همیشه حامی دانشجویان خود بود و آن ها را تشویق می کرد که ایده های خود را به پول تبدیل کنند و البته خیلی هم خوب از آن ها حمایت می کرد مثلا برای تامین سرمایه ی اولیه HP چند صد دلاری به هیولیت و پاکارد داد که کارشان راه بی افتد.
اگر چه اولین شرکت سیلیون‌ولی را دانشجویان فارغ‌التحصیل دانشگاه تاسیس کردند، اما بسیاری از دیگر شرکت‌های این دره ازجمه گوگل، اپل، فیسبوک و اینتل را دانشجویان انصرافی دانشگاهها تاسیس کردند که البته پیشتازشان استنفورد و برکلی بودند. این دوتا دانشگاه این‌قدر در زمینه‌ی نوآوری فعال هستند که توی دانشگاه دفتر ثبت اختراع و ثبت حق کپی‌رایت هست که دانشجو خیلی زود تا چیزی اختراع کرد مراجعه کند. این تاریخچه چیزی‌ست که در بخش اول نویسندگان از سیلیکون‌ولی می‌گویند.
خلاصه کتاب شناخت دره‌ی سیلیکون
ایرانی هایی که کارآفرینی کرده اند
فصل دوم کتاب از بقیه ی فصل های کتاب برای ما ایرانی ها خواندنی تر است چرا که نویسندگان کتاب کارآفرینان ایرانی نشسته اند و تجربه های آن ها را بررسی کرده اند. یکی از گفتگوهای خواندنی این فصل صحبت با فرزاد ناظم مدیر فنی سابق یاهو است. جالب است اگر بدانید فرزاد همان کسی است که ایده ی سرویس ایمیل یاهو را اجرایی کرد و حتی در مذاکره ی بی سرانجام خرید گوگل توسط یاهو حضور داشت، اگر چه فرزاد الان خودش را بازنشسته کرده اما نتواسته از سیلیکون ولی دل بکند و الان بر روی جوان ترها سرمایه گذاری و راه و چاه کارآفرینی را یادشان می دهد.
فصل سوم کتاب به معرفی نهاد های پشتبان شرکت های نوپا مثل شتاب دهنده ها و پارک های علم و فناوری و مراکز رشد می پردازد و تعدادی از معروف ترین مراکز شتابدهی و کارآفرینی نظیر مرکز کارآفرینی لستر، اسکاری دک را معرفی می کند. جالب است اگر بدانید که اسکاری دک تمرکز خود را بر صرفا بر روی داشنجویان مقطع MBA گذاشته است. اسکاری دک هدفش را رشد سریع تر کسانی گذاشته می خواهند کارآفرینی کنند.
اپل، گوگل و فیسبوک؛ مهمانی غول های فناوری
یک بخش جذاب کتاب روایت شکل گیری شرکت هایی کوچک است که امروز غول های دنیای تکنولوژی به حساب می آیند نظیر گوگل و فیسبوک.
و البته داستان اپل برای من خواندنی تر بود. استیو جابز و استیو وزنیاک که هر دو در یک دبیرستان درس خوانده بودند تصمیم گرفتند یک شرکت کامپیوتری تاسیس کنند . گرچه آن زمان این کار دیوانگی بود که دو دانشجو خواسته باشند شرکت خودشان را داشته باشند. وزنیاک مدیریت فنی و جابز هم مسئولیت پیدا کردن مشتری برای محصول جدید و طرح یک مدل درآمدی را بر عهده داست. گرچه بعد ها بین دو بنیان گذار اختلاف افتاد و از یکدگیر جدا شدند اما اپل سرپا ماند.
همین جدایی ها و شکست ها در دره ی سیلیکون بخشی از کار است. پذیرش شکست در سیلیکون ولی و دوباره شروع کردن یک امر عادی است. چیزی که بارها برای شرکت های بزرگ اتفاق افتاده، یک نمونه اش اخراج جابز از اپل در سال ۱۹۸۵ بود، شرکتی که خودش تاسیس کرده بود.
استیو جابز، بیل گیتس و مارک زاکربرگ در یک قاب.
آمار های شکست هم در سیلیکون ولی غوغا می کند. از هر ۱۰ استارت آپ در مراحل اولیه ۹ تای آنها شکست می خورند؛ یعنی حدود ۹۰ درصد و البته آن هایی هم که سرمایه جذب کرده اند ۷۵ درصدشان بعد از سه سال شکست می خوردند.، شرکت هایی مثل اپل که وارد بورس می شوند و به جایی می رسند تعدادشان بسیار کم است.
قاضی حکم می دهد
دو فصل آخر کتاب تخصصی تر می شود و دره ی سیلیکون به عنوان یک اکوسیسم کارآفرینی مورد بررسی قرار می گیرد. گفتیم که آمار شکست دره ی سیلیکون بالاست اما این منطقه همچنان پیشتاز نوآوری در دنیاست.
یکی از دلایلش زیرساخت های حقوقی و قانونی است. با توجه به آمار بالای شکست ها و ریسک سرمایه گذاری بر روی ایده ها باید یک نظام حقوقی شفاف باشد که اختلاف ها را حل کند. تقسیم سهام هم بخشی از این نظام حقوقی است طوری که اختلافات بین بنیان گذاران یک شرکت و سرمایه گذار ها را به حداقل برساند.
آخرین صفحات کتاب هم درباره ی ابر روند ها و باید و نباید های کارآفرینی است. اگر شما روند را تشخیص بدهید، می توانید از آن پیشی بگیرید و برای مدتی موفق شوید اما اگر ابرروند را تشخیص ندهید آنها مثل سونامی می آیند و شما را می بلعند.
فهرست کتاب شناخت دره‌ی سیلیکون
- پیشگفتار
- مقدمه
- واکاوی دره سیلیکون
- ریشه‌های تاریخی
- عوامل موفقیت
- آشنایی با زیست‌بوم
- کارآفرینان
- کامران الهیان
- فرزاد ناظم
- رسول اسکویی
- مصطفی رونقی
- فرزاد نعیمی
- امیر زرکش
- نرگس بنی‌اسدی
- نیما اصغربیگی
- نهادهای پشتیبان شرکت‌های نوپا
- پارک‌های علم و فناوری
- مراکز رشد
- شتاب‌دهنده‌ها
- معیارهای موفقیت
- تفاوت مرکز رشد و شتاب‌دهنده
- بررسی مراکز رشد
- پلاگ‌اند‌پلی
- نِست جی‌اس‌وی
- گاراژ
- وای‌کامبیناتور
- تای
- هَکردوجو
- کارآفرینی در دانشگاهها
- کارآفرینی در استنفورد
- کارآفرینی در برکلی
- شرکت‌ها
- اپل
- گوگل
- فیسبوک
- زیست‌بوم دره سیلیکون
- ویژگی‌ها و عوامل مؤثر بر شکل‌گیری دره سیلیکون
- دره سیلیکون به مثابه یک «زیست‌بوم»
- سامانه جذب استعداد
- سامانه تأمین سرمایه
- سامانه حقوقی
- اقتصاد دوگانه: تولید «محصول» و تولید «شرکت»
- تأمین سرمایه شرکت‌های نوپا
- ایده کلیدی
- مراحل تأمین بودجه و منابع مالی بیرونی
- مرحله ثبت شرکت
- روند تأمین مالی و نحوه تقسیم منابع
- مرحله سرمایه‌گذار جسورانه
- راهبرد خروج
کلام آخر و دانلود کتاب
کتاب شناخت دره ی سیلیکون برای کسانی که می خواهند وارد فضای کارفرینی بشوند کتابی خواندنی است. برای دنلود کتاب به گوگل برنگردد روی شناخت دره ی سیلیکون کلیک کنید و کتاب را دریافت کنید. نمی دانم شاید بعد از خواندن این کتاب تصمیم بگیرید که وارد فضای کارآفرینی شده و داستان کسب و کار خودتان را روایت کنید.
شما چه کتابی در حوزه‌ی کارآفرینی می شناسید؟ اگر تجربه ای در این زمینه دارید می توانید زیر همین پست کامنت بگذارید.